Plaatjepraatje: Een gewaarschuwd mens telt voor twee

Ja ja, ik weet het, zonder toestemming plaatjes op je weblog plaatsen is niet de goede manier. Ook fotografen moeten geld verdienen.  Toestemming vragen en juiste bronvermelding is een MUST.

Boetes en boze dingen.
Deze week zag ik ineens wel erg veel verdrietige berichten (misschien omdat eea via Twitter aangewakkerd werd) over boetes die in de postvakken van met name onderwijsmensen vielen.
Charlottes Law schreef er al heel vaak over. Hier bijvoorbeeld.
Echt de moeite van het lezen waard.
(TIP: Koop het wetboek voor Bloggers )

Hoe dan?
Er zijn bedrijven die in opdracht van anderen op zoek gaan naar overtreders.
De meest bekende is Permission Machine (mooi dat ik niet link)
Daar heeft Martine Bakx al eens een fijn feestje mee gehad. Zij liet het op een rechtszaak aankomen, helaas verloren.
Kim Nelissen had deze week een boete aan haar broek vanwege het gebruik van een screenshot ANP.
Meester Ralph zette zijn site op zwart vanwege een boete, gebruik van een ANP foto als illustratie van een les.

Vervolgens zag ik wat paniekreacties en gingen Yurls pagina’s op slot, werden archieven geleegd (want blijkbaar zoekt de machine ook in de archieven van een website) en kreeg ik wat DM’s met vragen. Ook ik zat even mijn mediabibliotheek van 12 jaar bloggen te bekijken.

Nogmaals, natuurlijk moeten we opletten en staan het ANP en Hollandse Hoogte in hun recht als ze erachter komen dat je foto’s zomaar van internet plukt en publiceert.
Op de website van Hollandse Hoogte wordt er zelfs verwezen naar de software van Permission Machine.

Maar….
Ik word er wel een beetje verdrietig van dat onderwijsmensen die in hun vrije tijd lesmateriaal maken en gratis kennis delen, voor zowel leerlingen als collega’s, forse boetes krijgen vanwege dommigheden uit het verleden.
Ze verdienen er zelden geld mee, ze zijn enthousiast en niet altijd even mediawijs (misschien nu wel).
Afbeeldingen die gebruikt worden ter illustratie van actualiteiten, om zo lessen en lesmateriaal aantrekkelijker te maken, zijn gewoon verrijking van materiaal en vullen de portemonnaie van de gebruiker niet.

Oh en denk als docent nu niet dat plaatjes die je in een PDF gebruikt en achter de muur van de ELO zet uitgesloten zijn van de jacht. In de gebruikersovereenkomsten staat ook daar een verwijzing naar schending van auteursrechten….dus ook daar niet even snel een stockfoto met watermerk, een tekst van een site of een screenshot plaatsen.

Veilige en juiste oplossingen om ellende te voorkomen:
1. Maak gewoon de afbeeldingen/foto’s zelf.
(zonder mensen, kinderen en collega’s want dan zit misschien de AVG weer in de weg)
2. Wanneer je de foto’s niet zelf maakt, zoek dan eerst op een van de vele sites waar je wel rechtenvrije foto’s kunt vinden en mag gebruiken. Pixabay is mijn favoriet.
3. Als je een ander plaatje (via Google afbeeldingen) wilt gebruiken.
Kijk van wie of welke website de foto is (daarvoor kun je bijvoorbeeld Tineye gebruiken) vraag toestemming aan de eigenaar/maker en plaats de foto met tekst als: deze foto is gemaakt door: en met toestemming geplaatst en dan ook de link naar de oorspronkelijke bron.

De Google afbeeldingen truc werkt een beetje maar lang niet altijd, wees dus voorzichtig.

Toch vind ik dat een beetje coulance beter zou zijn, in plaats van het sturen van boze mails met vette rekeningen. Maar ja……ze staan in hun recht en dus telt vanaf nu een gewaarschuwd mens voor twee!

Laatste tip: zorg er ook even voor dat jouw materialen voorzien zijn van een creative commons licentie, zodat we in elk geval als ‘bloggers onder elkaar’ wel weten waar we aan toe zijn.
Wie weet, kunnen wij het anp ook eens een vette rekening sturen als onze tweets, blogs of afbeeldingen ongevraagd in de krant verschijnen.