Vlinder: positief symbool van verandering en onsterfelijkheid; en de uit ogenschijnlijke dood en ontbinding geboren schoonheid (de levenloos lijkende cocon).
Oeh, daar kan ik dus niks mee, dacht ik gisterenmorgen.
Mijn leven, maar vooral dat van mijn moeder, staat even op z’n kop.
Ik heb haar gisteren naar een tijdelijk-bijkomen-plekje in Den Helder gebracht. Daar wordt goed voor haar gezorgd, sterkt ze aan en laten ze haar in beweging komen.
Die ontwikkeling voelt voor mij niet als een positief symbool van verandering. Ik leg eerder de relatie met sterfelijkheid in plaats van onsterfelijkheid.
We hebben het nooit over grauwe grijze nachtvlinders, het gaat altijd over de schoonheid van dagvlinders.
Eigenlijk is dat met leven en dood hetzelfde.
We praten over leven, levensverlenging, in leven houden, genezen, er weer bovenop komen en opkrabbelen.
We praten zelden over de dood, doodgaan, rouw en verdriet.
Doodgaan is lelijk….dat willen we niet en we gaan gesprek erover graag uit de weg.
Wij ‘gewone’ mensen doen dat…..maar ook de medisch professionals. Blijkbaar moet er alles aan gedaan worden om dat mooie leven maar vooral niet te verlaten voor die lelijke dood.
Dat was al het geval bij mijn keukentafellief, die elke strohalm greep om vooral maar niet dood te gaan. Nu bij mijn 92-jarige moeder is het eigenlijk niet anders.
Ze is fysiek een wandelende medicijnbox. Echt, de tas met pillen en smeersels die meegingen naar de eerstelijnsopvang is drie keer voller en groter dan haar toilettas.
Toen ze afgelopen zaterdag ziek werd en zondag de huisarts langs kwam, was de eerste reflex: antibiotica voorschrijven. Vanzelfsprekend, zul je zeggen, want een arts, zeker een vervanger wil eerst genezen. Als dat niet lukt, hebben we het in elk geval geprobeerd.
Voordat je me als hardvochtig en niet liefhebbende dochter bestempeld. Natuurlijk wil ik niet dat mijn moeder doodgaat, ze mag van mij 100 of zelfs 110 worden, graag zelfs. Maar alleen als haar leven kwalitatief goed genoeg is en ze ook echt nog ‘genietmomenten’ heeft.
Nu is ze zwak, benauwd, heeft veel pijn en voelt zich al veel langer belabberd. Eten en drinken smaakt niet meer, echt trek in iets lekkers heeft ze niet.
Ze is oud en haar lijf is op. Haar geest gelukkig is nog heel helder trouwens.
Waarschijnlijk krabbelt ze weer op en gaat ze weer naar huis…over een week, twee weken, een maand. Om daarna uiteindelijk te verhuizen naar een verpleeghuis omdat het thuis niet meer zo kan. Daar heeft ze sinds dit weekend ook vrede mee, ze snapt dat.
Maar, is het een kwalitatief goed leven?
Na deze terugval, komen er nog veel meer en telkens wordt er gelapt.
Misschien zijn nachtvlinders best mooi, als je er met andere ogen naar kijkt.
Ik zou zo graag willen dat we vaker met elkaar praten over : het toevoegen van leven aan dagen in plaats van dagen toevoegen aan het leven.
Dat gesprek moet niet pas plaatsvinden als het eigenlijk te laat is.
Dan zit niet ingrijpen op het randje van fout. Iemand die zo oud en ziek is, kan volgens mij niet weloverwogen besluiten wat te doen of te laten.
Ik denk dat iedereen bang is om dood te gaan, het grote onbekende, dus ook mijn moeder.
Het niet aanbieden van eten en drinken leidt vaak tot de dood. Dan zou ik me dus levenslang schuldig voelen. Een extra duwtje pillen (iets verhogen van morfines bijvoorbeeld) vind ik iets wat veel verder van tevoren met elkaar besproken moet zijn, zodat het een bewuste keuze is en geen ad hoc beslissing.
Sterker nog, ik heb de voorgeschreven Haldol (om rustiger te worden) weggespoeld, gifzooi.
Praat eens met elkaar over een grijs onooglijk motje in plaats van die prachtige page.
Oftewel
Durf soms eens stil te staan bij de lelijkheid van het einde….want dat hoort ook bij het leven!
3 reacties
Je hebt natuurlijk volkomen gelijk! Veel kudo’s en liefs & sterkte!
Omdat ik alleen leef met een lijf dat slechter wordt op een plekje waar ik éindelijk heb kunnen wortelen heb ik vastgelegd dat ik hier dood wil gaan. Praat daar al zeker 20 jaar over met mijn beste vrienden die ook mijn erfgenaam én mijn gemachtigden zijn. Heb een levenstestament en uitgebreide, in coronatijd aangescherpte euthanasieverklaringen die ik jaarlijks update en deel met de huisarts.
Ik zal vast mijn grenzen blijven oprekken maar als ik niet meer zelfstandig kan wonen omdat mijn hoofd het opgeeft is het einde verhaal. Mijn naasten weten dat en delen deze conclusie.
Ik hoop dat ik nog een tijdje mee kan en mag maar lukt dat echt niet meer dan heb ik het vertrouwen dat het dan ook niet meer hoeft en dat ik zo nodig dat duwtje krijg.
Onlangs nam ik deel aan een Pensioen In Zicht cursus. Een van de onderwerpen was het levenstestament. De boodschap: over je graf regeren heeft geen zin, maar over de weg er naar toe wel. Ik geef toe, nadenken over mijn of de dood is niet mijn grootste hobby. Er komt te veel verdriet en pijn bij kijken. Maar daarover hoef ik jou niks te vertellen. Toch vond ik de aandacht in de cursus prettig. Je kop in het zand steken is niet handig. Het met elkaar over de dood hebben, is niet het meest aantrekkelijke gespreksonderwerp, maar het er met elkaar over hebben maakt het voor nabestaanden wel zo prettig.
Uiteraard is de kwaliteit van leven heel belangrijk. Maar uit ervaring weet ik dat dat een zeer rekbaar begrip kan zijn. En de angst voor de dood maakt de rekbaarheid alleen maar groter.
Voor jou en je oude moedertje een dikke knuffel. Dank voor je blog. De dood hoort bij het leven.
Reacties zijn gesloten.