Wie is er eigenaar van lesmateriaal dat door docenten gemaakt wordt?
Nu zal het in onderwijsland weinig voorkomen dat de baas ook werkelijk het eigenaarschap opeist maar soms is het wel handig om er aandacht aan te besteden.
Leraren die veel online zijn, zijn allemaal erg van het delen en vinden het prima dat anderen hun lessen en materialen gebruiken. Dat zie ik met name in het basisonderwijs en middelbaar onderwijs heel veel. Prachtig is dat, want door samen te werken en te delen worden materialen alleen maar beter en mooier. Daarbij kan de leraar die het materiaal hergebruikt het naar eigen goeddunken aanpassen.
Ook het initiatief van leraren Nederlands, Wiskunde en Natuurkunde die gezamenlijk een grote deelbox online hebben staan is toe te juichen. Maar..
In de wet op auteursrecht staat dat de auteursrechten liggen bij de auteur. Echter is er een aanvulling op die wet: auteursrecht in dienstverband.
Deze zouden in een arbeidsovereenkomst geregeld moeten zijn, maar ik heb het in mijn (oude) arbeidsovereenkomst niet gevonden.
In de CAO’s wordt er wel degelijk verwezen naar Intellectueel eigendom en concurrentiebeding.
BVE
Artikel 10.6 Intellectuele eigendom
Het uitsluitende recht in de zin van de Auteurswet, de Rijksoctrooiwet 1995 en de Zaaizaad- en plantgoedwet 2005 op werken, uitvindingen of voortbrengselen van de werknemer in het kader van zijn arbeidsovereenkomst, komt toe aan de werkgever, tenzij werkgever en werknemer anders overeenkomen.
PO
Artikel 11.4 Intellectueel eigendom
Indien en voor zover de functie van de werknemer mede omvat het in opdracht van de werkgever vervaardigen van bepaalde werken van letterkunde, wetenschap of kunst, berust het auteursrecht van die werken bij de werkgever, tenzij anders wordt overeengekomen.
VO
Artikel 19.6. Intellectueel eigendom
Indien en voor zover de functie van de werknemer mede omvat het, in opdracht van de werkgever, vervaardigen van bepaalde werken vallend onder het auteursrecht, berust het auteursrecht van die werken bij de werkgever, tenzij anders wordt overeengekomen.
Zijn de delers van lesmateriaal anders overeengekomen?
Misschien wordt het tijd om daar eens een balletje bij de werkgevers en bonden over op te gooien.
Wanneer een bestuur aangeeft dat alle materialen die door docenten in dienstverband ontwikkeld worden en waar zij (volgens de CAO) eigenaar van zijn vallen onder een Creative Commons Licentie zijn we van wat zaken af.
Leraren die zeggen….ik deel niks want ik maak alles in mijn eigen tijd zijn het deelhaasje. het blijven delen van de mensen die dat al deden is geregeld, maar zonder er achteraf gezeur over te krijgen.
6 gedachte op “Lesmateriaal, van wie is het?”
Dat is wat we op Windesheim (hbo) gedaan hebben: een publicatiebeleid vastgesteld waarbij docenten en onderzoekers de rechten terugkrijgen om dat (open access) te kunnen publiceren. Bij open leermaterialen – wat al lastig genoeg van de grond komt om allerlei redenen – wordt er mijns inziens te weinig aandacht besteed om ook de auteursrechtelijke kant te regelen. Het meegeven van een CC-licentie is erg mooi maar dat heeft alleen betekenis als de dcoent die de licentie meegeeft ook daadwerkelijk de rechthebbende is (of de rechten heeft) van dat leermateriaal. Fijn dat je er ook aandacht aan besteed 🙂
PS. Jemig wat is het een klein lettertype als je een reactie intikt op je blog, Karin
Ik werk bij een commerciële instelling als docent, en heb ook mijn eigen lesmateriaal vervaardigd.
Nu hebben we daar geen afspraken over gemaakt, bij wie rust nu het auteursrecht?
Kan ik dit “claimen” middels een CC-toevoeging?
@Rene, dat is een goede vraag. Ik denk (als amateur) dat de opdrachtgever eigenaar is van het materiaal. Hij betaalt jou voor het uitvoeren en ontwikkelen. Ik weet dat mijn materiaal dat ik ontwikkel achterblijft bij de opdrachtgever en ik knip en plak als ik hergebruik. Ik zou sowieso altijd een Creative Commons licentie toevoegen en zien waar het schip strandt. Maar ik denk dat Raymond Snijders (zie zijn reactie) het beter weet.
Als educatief uitgever heb ik hier veel mee te maken gehad. Vaak kwam de oplossing door de school te wijzen op het feit dat de school dan de verplichting heeft het lesmateriaal bij te houden. En daar zat dan vaak het probleem. CC is een goede oplossing, want een ding staat vast: het zijn de docenten/gebruikers die de kwaliteit maken. Scholen zouden trots moeten zijn op hun docenten die zelf lesmateriaal maken. Zij zouden hen extra moeten belonen.
De toa’s in het vo delen ook al een jaar of 15 via een mailinglijst. Bij praktika wordt het interessant. Een proef is van niemand. Evenals recepten en protocollen. Hooguit de opmaak.
Hetzelfde geldt mijn inziens voor lesmateriaal of toets opgaven. Vaak is het vrij algemeen, waardoor je het eigenaarschap of de bron lastig te traceren is. En bij een vernieuwend idee is er altijd wel iemand geweest waar je onderdelen van leent.
Creative Commons juich ik toe.
Ik zou het niet weten wie de rechten bezit. Ik vind het ook niet heel relevant. Ik zou juist streven naar open-source. Hoe meer we delen hoe meer kennis we kunnen op doen van elkaar.
Reacties zijn gesloten.