Voor de herkansing van mijn paper Leerpsychologie blijf ik de focus houden op informeel leren, vanuit het perspectief van werkleren en professionalisering.
Bloggen: informeel leren en professionaliseren.
Wat is een weblog?
Misschien een vreemde vraag om hier te stellen, even een definitie.
“Een weblog of blog is een persoonlijk dagboek op een website dat regelmatig, soms meermalen per dag, wordt bijgehouden.” (wikipedia)
Boyd & Ellisson, (2007) geven als definitie van een blog: an individually maintained web page.
Bij de 16 definities die hier staan, komt de chronologische volgorde (laatste bericht bovenaan) en de mogelijkheid tot reageren ook vaak voor.
Hoeveel weblogs zijn er?
Wanneer we kijken naar getallen is het lastig om de laatste cijfers van het aantal weblogs (zonder enige ordening) te vinden. Volgens Statista waren er in 2006 175 miljoen weblogs wereldwijd
Hoeveel Nederlandse weblogs er zijn is nog moeilijker te vinden, als iemand de cijfers heeft houd ik mee aanbevolen.
Hoeveel Nederlandse Edubloggers er zijn is ook niet bekend, maar op edubloggers.nl zijn blogs verzameld van mensen uit Nederland en Belgie die over onderwijs schrijven. Zij geven zelf aan dat zij edublogger zijn en schijven zich ook zelf hier in.
Vorige week sloot de 285e Edublogger zich aan bij edubloggers.nl.
Leraar (PO) van het jaar Femke Cools reageerde als volgt:
Ja waarom eigenlijk niet? Als je blogt ben je dan aan het leren?
Bij de zoektocht naar bronnen kwam ik een onderzoek tegen naar weblogs als instrumenten voor informeel leren.
In de samenvatting van Blogging for informal learning (2011) staat: “ ….and the blogging can be a significant factor in having the informal learning for adults more enriched and fulfilled.”
Wat werd er onderzocht?
Er werden 70 Koreaanse bloggers boven de 20 jaar bevraagd (volwassenen) die blogden op het platform Naver.
Bloggers die vanuit formele onderwijs programma’s schreven werden uitgesloten, omdat zij vanuit formeel leren bloggen en de focus op het onderzoek op informeel leren lag.
De onderzoeksvragen:
Wat ervaren de bloggers als bevorderlijk voor het leren?
Wat zijn de potentiele mogelijkheden van het gebruik van blogs in relatie tot het perspectief van leren?
Wat zijn de karakteristieken van informeel leren door te bloggen in vergelijking met formeel leren in school?
Theoretisch kader in vogelvlucht
Er zijn al heel veel pogingen gedaan om informeel leren te classificeren.
Ik licht er even het model van Schugurensky (2000) uit. Hij onderscheidt drie vormen van informeel leren en of dit bewust of onbewust gebeurt.
Zelfgestuurd leren, Incidenteel leren en Sociaal leren (ook wel bekend als tacit learning)
In zijn model refereert hij met zelfgestuurd leren aan “leerprojecten” die door individuele lerenden ondernomen worden.
Juist vanwege het feit dat geloofd wordt dat volwassenen van nature zelfgestuurd leren, vindt dit leren opzettelijk plaats omdat de lerende weet wat hij wil leren voor het leren plaatsvindt.
Bij incidenteel leren zijn het leerervaringen die plaatsvinden als de lerende niet de intentie had om iets te leren, maar zich wel direct na de ervaring bewust is van het geleerde
Socialisatie, beter bekend als tacid learing, refereert aan handelingen en gedrag of waarden die dagelijks voorkomen.
Dit concept van informeel leren is erg moeilijk te onderzoeken omdat de lerende zich noch van het leren noch van het geleerde bewust is. (in het onderzoek over bloggen is deze vorm van leren dan ook buiten beschouwing gelaten).
In dit model herken ik ook onderdelen van Knowles theory of andragogy.
In deze theorie wordt het leren van volwassenen en hun motivatie om te leren door middel van 6 aannames beschreven:
Need to know: Volwassenen hebben een reden nodig om iets te leren
Foundation: Ervaring (inclusief fouten maken) vormen de basis van leeractiviteiten.
Self-concept: Volwassen moeten zelf verantwoordelijk zijn voor hun keuzes in leren, betrokken zijn bij de planning en evaluatie van het geleerde.
Readiness: Volwassenen zijn het meest geïnteresseerd in leeractiviteiten die direct relevant zijn voor hun werk of persoonlijke interesse.
Orientation: Leren van volwassenen is probleem georiënteerd in plaats van inhoud georiënteerd
Motivation: Volwassenen zijn meer intrinsiek gemotiveerd dan extrinsiek.
Wanneer ik naar mezelf kijk als volwassen lerende in relatie tot bloggen gaat de theorie van Knowles bij mijn bloggen op alle 6 de punten meestal op.
Niet bij alle blogposts leer ik, maar dan zie ik het als reflectie.
De leerprocessen van volwassenen bij informeel leren (bij bloggen)
Om het leerproces door bloggen als informeel leren te adresseren nemen de onderzoekers Fenwick en Tennant’s (2004) categorisering van het leren van volwassenen over.
Leren kan volgens hen gezien worden vanuit 4 verschillende perspectieven.
Leren als:
1. Acquisitie proces, 2. Reflectief proces, 3. Praktijk gericht community proces, 4. Embodied co-ermergent process. Voor deze laatste beschrijving kan ik niet echt een goede vertaling vinden. Het leren vind niet alleen plaats als deelnemer in een community omdat het nog steeds een individuele activiteit is.
Onderzoeksmethode in vogelvlucht (dit is voor mij een oefening).
De surveys (70 stuks) zijn zowel kwalitatief als kwantitatief geanalyseerd.
Statistische analyse werd gebruikt om de correlaties tussen de variabelen te onderzoeken. Demografische informatie, patronen van bloggen, ontwikkeling in bloggen, beschrijvingen van leren en de waarde die zij toekenden aan het nut van bloggen. De resultaten leverden geen zinvolle correlatie tussen en binnen de variabelen op.
De kwalitatieve data werd verkregen door open vragen in de surveys. In de analyse werd de microanalyse methode van Strauss & Corbin (1998) gehanteerd.
Om de blog ervaringen te kunnen begrijpen werd open codering gehanteerd. Om de betrouwbaarheid van de interpretatie te vergroten werden de rijke beschrijvingen meegegeven in de codering. Alle drie de onderzoekers hebben elkaars data gereviewd en er was consensus over de codering.
De uitkomsten uit het onderzoek.
Onderstaand de weergave van: De graad van instemming op bloggen als leerproces in relatie tot de 4 perspectieven van het leerproces.
Bron: Blogging for informal learning, Park, Y., Heo, G.M. &Lee, R (2011) Education Technology & Society, 14 (2), p. 155
De meerderheid van de participanten (90,0%) stelde dat zij op de een of andere manier geleerd hadden door te bloggen.
Wat zij aangeven geleerd te hebben wordt specifieker weergeven in onderstaande tabel
Bron: Blogging for informal learning, Park, Y., Heo, G.M. &Lee, R (2011) Education Technology & Society, 14 (2), p. 156
De drie hoogst scorende aspecten van bloggen om te leren waren:
(1) Bloggen kan zinvol zijn om verschillende soorten van kennis en informatie op te doen.
(6) Bloggen kan zinvol zijn om gevoelens, gedachten of mening uit te drukken
(3) Bloggen kan helpen meer betrokken te zijn bij een interessegebied.
De onderzoekers hebben vervolgens de link gelegd naar informeel leren van volwassenen en bloggen
Door hen steekwoorden te laten geven over informeel leren door te bloggen en deze in een Wordle weer te geven.
Bron: Blogging for informal learning, Park, Y., Heo, G.M. &Lee, R (2011) Education Technology & Society, 14 (2), p. 157
Een van de participanten in het onderzoek beschreef bloggen om informeel te leren in relatie tot formele scholing als volgt:
“blogging is like swimming in sea widely open to any direction while schooling is like a ship having a single specific direction”. (participant 55).
Mijn eigen conclusie en misschien wel een kleine onderzoeksvraag.
Hoewel het hier Koreaanse bloggers vanuit allerlei beroepen betreft, durf ik te stellen dat als ik dezelfde vragen bij edubloggers zou uitzetten, de uitkomsten niet heel erg af zouden wijken.
Toen ik er afgelopen vrijdag met Raymond Snijders (Vakblog) over sprak, was het informele leren ook voor hem een van de redenen om te bloggen.
Daarnaast waren we het er beiden over eens dat ook het tonen van je expertise en het opeisen van die expert rol een belangrijke reden is om te bloggen.
Maar ik denk dat dat een stadium verder is, vanwege de lange tijd die wij beiden al bloggen.
Eigenlijk (en dat waren we ook met elkaar eens) is een weblog ook een soort extern geheugen en kun je daarin je eigen ontwikkeling heel goed monitoren.
Al is het alleen maar om de ontwikkeling in schrijven en schrijfstijl te zien.
Wanneer ik het bloggen zou leggen naast de 7 bekwaamheidseisen van de wet BIO. Zou bloggen als professionalisering gezien kunnen worden.
Interpersoonlijk, vakinhoudelijk en natuurlijk op het gebied van reflectie en feedback.
Wat denk jij? Als je blogt ben je dan informeel aan het leren?
Hoofdbron:
Park, Y., Heo, G.M. &Lee, R (2011). Blogging for informal learning: Analyzing Bloggers Perceptions using learning perspective. Education Technology & Society, 14 (2), 149-160.
Abstract gedownload op 16 oktober 2014 van : http://www.ifets.info/journals/14_2/13.pdf
Overige bronnen:
Fenwick, T. & Tennant, M. (2004) Understanding adult learniners. In G. Foley (Ed.), Dimensions of adult learning: Adult education and training in a global era adult eduaction and training (pp. 55-73). Sydney: Allen & Unwin.
Knowles, Malcolm S. (1950) Informal Adult Education, Chicago: Association Press, pages 9-10.
Schugurensky, D. (2000) The forms of informal learning: towards a conceptualization of the field. WALL Working Paper No.19, 2000, Gedownload op 16 oktober 2014 van: https://tspace.library.utoronto.ca/bitstream/1807/2733/2/19formsofinformal.pdf
Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitativeresearch techniques and procedures for developng grounded theory. Thousand Oaks: Sage
5 reacties
Tuurlijk ben ik informeel aan het leren als ik blog 🙂
Ik vind jouw omschrijving wat je onder informeel leren verstaat nog een beetje dunnetjes. Kijk ook eens bij Arets
Arets, J. (2009). formeel leren is het einde… Leren in Organisaties, 12, 35-39.
Livingstone omschrijft informeel leren als het verwerven van begrip, kennis of vaardigheid, dat kan plaatsvinden zonder extern bepallde en van een curriculum afgeleide criteria. Zie:
Livingstone, D. (2006). Informal learning. Learning in Places: The Informal Education Reader, 249, 203-227.
Daarnaast denk ik dat tacid learning niet hetzelfde is als sociaal leren. Zie ook wat Eraut hierover te zeggen heeft.
Eraut, M. (2000). Non-formal learning and tacit knowledge in professional work. Britisch Journal of Educational Psychology, 70, 113-136.
Eraut, M. (2004). Informal learning in the workplace. Studies in Continuing Education, 26(2), 247-273.
Sociaal leren (zie Bandura) heeft meer met leren door “afkijken” te maken en wordt vandaag de dag gebruikt voor het leren mbv sociale media tools. En dat doen we allebei meer dan genoeg 🙂
Een mooi onderwerp van je paper! Succes verder! Hopelijk kan je wat met de literatuurverwijzingen 🙂
@Judith, allereerst DANK voor de bronnen, een aantal daarvan heb ik natuurlijk al.
In dit stuk ben ik even uit gegaan van de bronnen en verwijzingen die in het onderzoek staan, in het nieuw te schrijven themapaper denk ik dat ik niet eens het blogverhaal kan opnemen want het gaat over het leren van mijn doelgroep. Misschien wel verwijzen in de reflectie. Maar ik ga zeker de nieuwe bronnen oppakken en weer vol goede moed aan de slag!!
Hoi,
Uiteraard ben je informeel aan het leren als je blogt. Dat heeft volgens mij ook te maken met de zeggenschap die je automatisch hebt over je leerproces. Het blog is immers van jou, en er is geen andere partij die voor jou bepaalt wat je wanneer zou moeten posten.
Ik zie het informele leerproces nog steeds als een eigen bootje dat je zelf bestuurt, tegenover het grote zeewaardige schip van formeel leren waarop je meereist. Beide schepen kunnen je op de bestemming brengen. Op het grote schip heb je vooral contact met je reisgenoten óp het schip. Als je je eigen bootje neemt, kom je anderssoortige plekken en reizigers tegen. Je blog zou je in dit licht kunnen zien als je scheepsjournaal waardoor de navolgbaarheid van je reis voor anderen (en jezelf) makkelijker wordt.
Natuurlijk leer je informeel door te bloggen maar persoonlijk vind ik het wel lastig om precies aan te geven wat ik er dan van leer. Misschien moet ik daar zelf eens een blogpost aan wijden…
Reacties zijn gesloten.